GHB jest nie tylko endogenną substancją semiochemiczną znajdującą się w ludzkim mózgu. Substancja ta jest znana również jako liquid ecstasy lub „G” i spożywana jako narkotyk, czasami ze skutkiem śmiertelnym.
Odurzenie GHB jest bardziej podobne do stanu po spożyciu alkoholu, chociaż nazwa sceniczna tego narkotyku liquid ecstasy może sugerować coś innego. GHB to skrót od kwasu 4-hydroksybutanowego bądź gammahydroksymaślanu. Substancja ta jest dopuszczona do obrotu jako środek znieczulający i jako lek stosowany w leczeniu narkolepsji. Nasz organizm sam wytwarza GHB jako produkt rozkładu neuroprzekaźnika GABA. Jednak GHB jest również używane jako nielegalny narkotyk.
Działanie GHB
GHB jako narkotyk jest najczęściej klarownym, bezwonnym płynem o słonym i lekko mydlanym smaku. Osoby zażywające GHB po jego spożyciu czują się odprężone i pełne euforii i najczęściej używają go, aby świetnie się bawić. GHB stosuje się także w celu zwiększenia pożądania seksualnego.
Jednak granica pomiędzy dawką, która daje przyjemne efekty, a zagrażającym życiu przedawkowaniem jest bardzo mała i u każdego człowieka jest inna. Podczas przedawkowania konsumenci zamiast euforii reagują objawami zatrucia, takimi jak nudności, wymioty, zawroty głowy i dezorientacja. Zaobserwowano również napady drgawkowe. Przy spożyciu dużych dawek osoby spożywające zapadają w głęboki sen, a nawet śpiączkę. Osoby zażywające narkotyki są również narażone na ryzyko przedawkowania, ponieważ stężenie substancji czynnej w nielegalnej substancji jest nieznane, a dokładne dawkowanie jest mało prawdopodobne.
GHB Jako Krople Gwałtu
GHB stało się również znane jako krople gwałtu. Sprawcy wykorzystują odurzające działanie GHB, aby odurzyć swoje ofiary, a następnie je wykorzystać. Problem polega na tym, że GHB jest wykrywalny tylko przez około 6-8 godzin we krwi i 10-18 godzin w moczu po spożyciu. Ponadto GHB może powodować przejściową utratę pamięci. W przypadku podejrzenia spożycia GHB zaleca się, aby zgłosić się na policję i udać się do najbliższego szpitala pogotowia w celu pobrania próbek moczu i krwi.
Śmiertelne Przedawkowanie
Oprócz GHB do celów odurzających są również nadużywane prekursory o nazwie BD i GBL, które po spożyciu są przekształcane w GHB przez enzymy w organizmie, które są również odpowiedzialne za rozkład alkoholu. BD i GBL również wywołują efekt odurzający. Czasami kończy się to śmiercią, jak pokazuje przypadek 25-letniego mężczyzny.
25-latek był już martwy, kiedy jego przyjaciel znalazł go rano w pokoju hotelowym. Poprzedniej nocy razem świętowali. Zmarły po raz pierwszy wziął BD. W jego krwi wykazano stężenie 1050 miligramów GHB na litr. Zgłaszano już śmiertelne przypadki przy stężeniach powyżej 103 miligramów GHB na litr, jednak wykazywano już także niższe stężenia BD w połączeniu z alkoholem.
Istnieje wiele udokumentowanych przypadków, takich jak ten 25-latka, w których GHB, BD lub GBL były spożywane w celu zabawy, a przedawkowanie kończyło się śmiercią. W związku z tym GHB w 2002 roku zostało objęte ustawą o środkach odurzających. Jednak BD i GBL są nadal legalnie dostępne, ponieważ obie substancje znajdują zastosowanie w produkcji przemysłowej, między innymi jako rozpuszczalniki lub w produkcji tworzyw sztucznych.
Niebezpieczne Mieszanie GHB z Innymi Narkotykami
Wysokie dawki GHB stanowią zagrożenie dla życia, ponieważ substancja wiąże się z receptorami GABA, hamując kontrolę oddychania w mózgu. W rezultacie zmniejsza się liczba oddechów i dochodzi do depresji oddechowej. Poprzez głębsze wdechy organizm stara się zrekompensować zagrażający niedobór tlenu. W miarę zmniejszania się częstości oddechów objętość płuc osiąga swój limit. Przy dużej dawce GHB dochodzi nawet do zatrzymania oddechu.
Często jednak konsumenci spożywają nie tylko GHB. Badania sugerują, że mieszane spożycie z innymi substancjami jest raczej regułą, a nie wyjątkiem. Zwłaszcza na imprezie dodatkowo konsumenci spożywają alkohol. To może mieć fatalne konsekwencje, ponieważ alkohol powoduje, że oddychanie staje się płytsze. Chorzy wdychają mniej powietrza na jeden oddech. Jeśli GHB zmniejsza częstotliwość oddechu, a alkohol zmniejsza objętość oddechu, jest to potencjalnie śmiertelna kombinacja. Dotyczy to również mieszanego zażywania innych narkotyków, takich jak opiaty lub ketamina, które również mają negatywne działanie na oddech.
Uzależnienie i Niebezpieczne Oznaki Odstawienia
W całej populacji GHB odgrywa niewielką rolę w porównaniu z innymi nielegalnymi narkotykami, takimi jak konopie indyjskie czy kokaina. Z przeprowadzonych badań wynika jednak, że konsumpcja odbywa się na bardzo dużą skalę. Badanie przeprowadzone w berlińskich klubach imprezowych wykazało, że przynajmniej 30 procent z 877 respondentów zażywało GHB lub GBL w ciągu ostatnich 12 miesięcy. Około 9 procent również spożywało GHB lub GBL w przeciągu ostatniego miesiąca.
Regularne spożywanie zwiększa nie tylko ryzyko zagrażających życiu konsekwencji, ale także może prowadzić do uzależnienia. Osoby zażywające szybko rozwijają tolerancję na narkotyk i muszą stale zwiększać dawkę. Istnieją doniesienia, że codzienne spożywanie GHB może rozwinąć uzależnienie już po tygodniu.
W szczególności nagłe zaprzestanie konsumpcji GHB może prowadzić do poważnych, a czasem nawet zagrażających życiu objawów odstawienia. Łagodne objawy odstawienia to m.in. nudności, drgawki, zaburzenia snu lub łagodne objawy lękowe. Poważniejszemu zespołowi odstawienia mogą towarzyszyć urojenia, halucynacje i delirium. Do zagrożenia życia dochodzi wtedy, gdy pojawią się komplikacje, takie jak niewydolność nerek, padaczka lub zatrzymanie akcji serca. W związku z tym zaprzestanie regularnego zażywania GHB w ramach detoksykacji powinno być monitorowane przez lekarza.